In deze periode van het jaar, terwijl velen zich voorbereiden op een nieuw begin, worden ook nieuwe verwachtingen gesteld. Het is een tijd waarin sociale druk kan toenemen; het verlangen om aan de verwachtingen van anderen te voldoen, kan zich intensifiëren. Dit gedrag, vaak aangeduid als ‘pleasen’, komt voort uit de wens om aardig gevonden te worden. Echter, het kan een slopende gewoonte worden die onze geestelijke gezondheid en zelfrespect aantast. Laten we samen deze harde waarheid onder ogen zien: het is tijd om ‘nee’ te zeggen.
De valkuil van pleasen
Pleasen voelt vaak vriendelijk en zelfs noodzakelijk. Het gedrag lijkt iets goeds, tot op het moment dat het onze eigen energie, tijd en authenticiteit begint op te slorpen. Dit komt vaak voort uit een aangeleerd patroon dat in de jeugd is ontstaan. Onderzoek toont aan dat we in onze kindertijd de boodschap meegekregen hebben dat het vermijden van conflicten en het voldoen aan de verwachtingen van anderen ons waardering en acceptatie oplevert. De prikkel die deze sociale goedkeuring met zich meebrengt, activeert ons beloningssysteem en geeft ons een kortstondig fijn gevoel. Maar wat gebeurt er op langere termijn? We verliezen gaandeweg de verbinding met onszelf.
Waarom we moeite hebben met ‘nee’ zeggen
De angst om iemand te kwetsen of onaardig gevonden te worden, is vaak zo sterk dat we onze eigen grenzen overschrijden. De wetenschap stelt ons in staat om dit gedrag te begrijpen door het concept van cognitieve dissonantie te introduceren. Wanneer we onszelf dwingen om ‘ja’ te zeggen, terwijl we ‘nee’ willen zeggen, ontstaat er een innerlijke strijd die ons emotioneel uitput. Het is niet slechts een karakterfout; het is een overlevingsstrategie die misschien niet meer bij ons past.
Neem even de tijd om stil te staan bij deze gewoonten. Misschien herken je momenten van automatische instemming, simpelweg om conflicten te vermijden. Deze bewustwording is de eerste stap naar verandering.
Cultiveer assertiviteit zonder hard te worden
Assertief zijn betekent opkomen voor je eigen rechten zonder die van anderen te schenden. Het draait om de juiste balans: duidelijk zijn terwijl je empathisch blijft. Hier zijn enkele tips om deze transitie in te zetten:
Dit is de echte reden dat je vrienden je niet meer bellen
- 🧠 Neem een kort moment om na te denken: Voel je de drang om ‘ja’ te zeggen? Adem en vraag jezelf af of dit echt is wat je wilt.
- 🔍 Wees vriendelijk, maar duidelijk: Bijvoorbeeld: “Lief dat je het vraagt, maar ik sla deze keer over.” Dit laat ruimte voor jezelf zonder de ander te kwetsen.
- 💡 Communiceer je grenzen: Het is belangrijk om eerlijk te zijn. Wanneer je helder bent over je wensen, bevorder je respect en begrip.
Wat zegt de wetenschap hierover?
Studies tonen aan dat mensen die duidelijke grenzen stellen, minder stress ervaren en sterkere relaties hebben. Ook blijkt dat consistent ‘nee’ zeggen leidt tot verhoogd zelfrespect en persoonlijke groei. Het lijkt misschien eng om ‘nee’ te zeggen, maar dit zal je uiteindelijk meer energie en vrijheid opleveren.
Het verdragen van teleurstelling bij anderen
Een van de moeilijkste aspecten van het leren ‘nee’ zeggen is het omgaan met de teleurstelling die anderen kunnen voelen. Onthoud dat deze emotie van hen is en niet van jou. Door duidelijk te zijn over je grenzen, bied je de ander de kans om te begrijpen dat jouw keuze niet persoonlijk is. Sterker nog, duidelijke communicatie is meestal een teken van respect.
Wat je terugkrijgt wanneer je stopt met pleasen
De voordelen van stoppen met pleasen zijn aanzienlijk. Mensen die beter voor zichzelf zorgen door ‘ja’ of ‘nee’ te zeggen, melden een significant lagere stress-graad en een verbeterde mentale gezondheid. En het mooiste? Je creëert ruimte voor authentieke verbindingen met anderen, omdat je nu prioriteit geeft aan wat voor jou belangrijk is.
- 🌱 Begin vandaag met experimenteren: Probeer één keer per dag ‘nee’ te zeggen tegen iets kleins. Observeer hoe het voelt en hoe anderen reageren. Je zal verrast zijn!
- 🧘♀️ Train jezelf om grenzen te stellen: Elke stap die je zet, maakt het gemakkelijker om vanuit een keuze te reageren in plaats van uit gewoonte.
Neem de volgende stap
Waarom zou je niet de tijd nemen om te reflecteren op je eigen gedrag? Bedenk hoe vaak je jezelf voorbijloopt om anderen tevreden te stellen. Nodig jezelf uit om deze maand te onderzoeken waar jouw grenzen liggen en hoe je deze kunt communiceren. Schrijf het op, deel het met iemand die je vertrouwt, en kijk wat er gebeurt. Dit kan een belangrijke stap zijn in jouw persoonlijke groei.
